Islomda muhim yetti savolning javobi
Birinchi savol: Jannat qayerda?
Javob: Jannat yetti qavat osmonning yuqorisida bo‘lib, u yetti qavat osmondan alohida ajragandir, chunki qiyomat kuni yetti qavat osmon yo‘q bo‘lib ketadi, ammo, jannat esa yo‘q bo‘lmaydi. Uning shifti arshdir.
Ikkinchi savol: Jahannam qayerda?
Javob: Jahannamning markazi yetti qavat yer ostidadir. Sijjiyn deb nomlanuvchi joyda. U ba’zi birovlar tahmin qilganidek jannatning yonida emas. Biz yashayotgan yer birinchi qavat hisoblansa, undan tashqari olti qavat yer bor. Bu olti qavat yer biz yashayotgan yerning tagida alohida ajratilgan holda mavjuddir.
Uchinchi savol: Sidratul muntaho nimadir?
Javob: Sidratul muntaho azim daraxt, uning ildizlari oltinchi osmonda bo‘lib, bo‘yi yettinchi osmondan yuqorigacha cho‘zilgandir. Barglari filning quloqlaridek, mevasi esa katta xumdek keladi. Unga tillodan bo‘lgan parvona (kapalaklar) keladi va u jannatning tashqarisidadir. Payg‘ambar sallollohu alayhi va sallam u daraxtning yonida hazrati Jabroil alayhissalomni o‘zlarining haqiqiy suratlarida ikkinchi marotaba ko‘rganlar. Undan oldin esa Makkada Ajyod deb nomlanadigan joyda ko‘rgan edilar.
To‘rtinchi savol: Kim ular Hurun iyn (oppoq yuzli katta va chiroyli ko‘zli hur qizlar)?
Javob: Ular mo‘minlar uchun jannatdagi zavjalardir. Ular inson ham emas, jinlardan ham emas va farishtalardan ham emasdirlar. Agar ulardan biron birlari dunyoga boqsalar mashriq bilan mag‘rib oralig‘i ularning ziyosidan yorishib ketadi. Hurun iynning ma’nosi ko‘zning qorachig‘ining tim qoraligini, oqini esa oppoqligini va ko‘zlarning charosdek kattaligini anglatadi.
Beshinchi savol: Kim ular al-Vildon al-Muxalladun (Mangu yosh bolalar)?
Javob: Ular jannat ahlining xizmatchilaridir. Ular inson ham emas, jinlardan ham emas va farishtalardan ham emasdirlar. Ular jannat ahlining eng quyi darajasidagilarga xizmat qiladi.
Oltinchi savol: A’rof nima?
Javob: A’rof bu jannatning keng devori bo‘lib, unda yaxshi amallari bilan yomon amallari barobar bo‘lgan musulmonlar bir muddat qolishadi, ular u yerda ma’lum muddat turganlaridan keyin jannatga kirishadi.
Yettinchi savol: Qiyomat kunining muddati qancha?
Javob: Qiyomat kunining muddati bir kun, lekin ellik ming yilga teng bo‘ladi. Alloh taolo shunday deydi: “Farishtalar va Ruh (Jabroil) miqdori (muddati) ellik ming yilga teng (bo‘lgan) bir kunda (qiyomat kunida) Uning huzuriga ko‘tarilurlar” (Maorij-4). Ibni Abbos (r.a) dedi:“Qiyomat kunida ellikta turar joy bo‘lib (mavqif), har bir joyning muddati ming yilga tengdir”.
Muhammad-Akmalxon Shokirov
Manba: www.muslim.uz
