Қабрдаги ҳолатни эслаш

    Бир киши Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламга: “Инсонлар ичида зоҳидроғи ким?” деди. У зот: “Қабрни ва унда чириб йўқ бўлишни эсдан чиқармаган, дунёнинг ортиқча зеб-зийнатларини тарк этган, фоний (дунё)дан боқий (охират)ни афзал кўрган, эртасини куним деб ҳисобламаган ва ўзини қабр аҳлидан деб билган кишидир”, деб жавоб қилдилар.
      Ҳазрати Алидан: “Нима сабабдан қабристонга қўшни бўлиб олдингиз?” деб сўралганида, у киши: “Қабрда ётган қўшниларим энг яхши, ростгўй қўшни экан. Улар доим сукут сақлайдилар ва охиратни эслатиб турадилар”, деб жавоб берган экан.
      Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Мен қабрдан кўра даҳшатлироқ манзарани кўрганим йўқ”, деганлар.
     Усмон ибн Аффон розияллоҳу анҳу бирор қабр олдида тўхтаса, йиғлар, ҳатто соқоллари ҳўл бўлиб кетарди. Бунинг сабабини суриштиришганида: “Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг: “Қабр охиратнинг илк манзилидир. Агар маййит қабр(даги азоб)дан нажот топса, қолгани янада осон кечади. Аммо нажот топа олмаса, қолгани бундан-да оғирроқ бўлади”, деганларини эшитганман,” деб жавоб берган экан (Термизий ва Ибн Можа ривоят қилган).
     Мужоҳид айтади: “Одам боласига биринчи у ётган гўр гапиради ва: “Мен қуртлар уйиман, мен ёлғизлик уйиман, мен ғурбат уйиман, мен зулмат уйиман. Сенга ҳозирлаб қўйганларим мана шулар. Сен менга нималарни ҳозирладинг?” деб сўрайди маййитдан”.
     Абу Зар Ғифорий розияллоҳу анҳу: “Шўрим қурийдиган кун қайси эканини сизларга айтайми?” деди. Одамлар: “Ҳа, айтиб беринг”, дейишди. У киши: “Қабрга қўйилиб, ўша ерда қолдирилган куним”, деб жавоб берди...

“Қабр ҳаёти – азобми ё роҳат” китоби асосида тайёрланди